علل و روش‌های درمان یک اختلال رفتاری در نوجوانان

امروزه، در جامعه نوجوانانی را مشاهده می‌کنیم که سر در گریبان مبهوت، افسرده و عصبی هستند، چهره‌های در هم کشیده‌ای دارند و هر کس به آنها می‌رسد می‌گوید مگر کشتی‌هایت غرق شده . آری این علایم و علایم دیگری که به آن اشاره خواهد شد، نشان از یک بیماری به نام افسردگی دارد.

افسردگی از شایع‌ترین اختلالات خلقی و عاطفی و بزرگ‌ترین بیماری روانی قرن حاضر است. در گذشته تصور می‌شد که افسردگی مربوط به دوره بزرگسالی است و کودکان و نوجوانان کمتر به آن مبتلا می‌شوند. اما امروزه تحقیقات جدید نشان می‌دهد افسردگی از مشکلات رایج بین نوجوانان و جوانان است. شناخت و تشخیص افسردگی در دوره‌های نوجوانی و جوانی به دلایلی مشکل است. زیرا نشانه‌های افسردگی از نظر بالینی کمتر مشهود است. در ضمن نوجوانان و جوانان کمتر احساسات خود را بروز می‌دهند و بیشتر مـســائــل را انـکــار مــی‌کـنـنــد. هـمـچـنـیـن نـوجـوانـان افت‌وخیزهای خلقی زیادی از خود نشان می‌دهند. این افت‌وخیزها هم بویژه در آغاز نوجوانی مشاهده می‌شود. به دلیل همین تشخیص افسردگی در نوجوانان کار نسبتا دشواری است.

افسردگی در نوجوانان را باید بسیار مهم تلقی کنیم ، چرا که اگر از مدت خاص بگذرد، علایم عادی آن تبدیل به علایم مرضی خواهد شد و ماندگاری رفتاری ناشی از تداوم این حالت می‌تواند زیان‌های جبران ناپذیری بر آینده آنان به وجود آورد.

علایم افسردگی

در نوجوانان افسردگی به صورت حالات هیجانی، بیقراری و نداشتن آرامش و قدرت در توجه و تمرکز فکر و ناتوانی در کنترل فعالیت‌های ذهنی تجلی می‌کند. نوجوان احساس خستگی می‌کند و از دردهای متناوبی گله‌مند است. عقب‌ماندگی درسی دارد و آن را معلول بیماری و زمانی در اثر فقدان قدرت توجه و تمرکز می‌داند. افسردگی در نوجوانان را باید بسیار مهم تلقی کنیم ، چرا که اگر از مدت خاص بگذرد، علایم عادی آن تبدیل به علایم مرضی خواهد شد و ماندگاری رفتاری ناشی از تداوم این حالت می‌تواند زیان‌های جبران ناپذیری بر آینده آنان به وجود آورد.

عوامل ایجاد افسردگی در نوجوانان

الـف) وراثـت: افـسـردگـی را می‌توان تا حدودی به مسائل ارثی مرتبط دانست، زیرا در میان اعضای یک خانواده شایع است.

ب) استرس: افسردگی در میان نوجوانان و جوانانی که با مسائل و مـشـکـلات مـادی و استرس‌های روزانه روبه‌رو هستند ، نسبت به دیگران بیشتر است. همچنین تغییر در مدرسه و ورود به دوره تحصیلی از سطحی به سطح دیگر از عوامل دیگر افسردگی است.

ج) جنسیت: تحقیقات نشان می‌دهد نرخ افسردگی در دختران بسیار بیشتر از پسران است و عامل جنسیت در افسردگی نقش مهمی دارد. با وجود این که درصد تشخیص‌های افسردگی پیش از بلوغ در پسران بیشتر است، ولی این رقم بعد از سن بلوغ در میان دختران افزایش می‌یابد و نهایتا آمار دختران افسرده به 2 برابر پسران می‌رسد.

د) افکار مربوط به خود: این طرز تفکر برای نوجوانان و جوانان ایجاد شده است که با سعی و تلاش هم نمی‌توان بر مشکلات فائق آمد. توان مقابله با مشکلات را ندارد و در حقیقت به درماندگی آموخته شده رسیده است. (یعنی کاری دیگر نمی‌توان انجام داد و ناامید از همه جا می‌شود)

هـ) عوامل زمینه‌ساز: عواملی که شکست مهم در زندگی برای نوجوانان داشته باشد ، از عوامل زمینه‌ساز افسردگی هستند.

و ) هویت نقش جنسی: نوجوان و جوانی که هویت نقش جنسی زنانه دارند ، بیشتر به افسردگی مبتلا می‌شوند.

ی)عوامل دیگر: مواقع دیگری که نوجوان مستعد افسردگی است، عبارتند از: وقتی نوجوان شما از طرف دوستان پذیرفته نمی‌شود ، والدین بیش از حد اورا حمایت کنند یا طرد کنند. اگر فشارهای اقتصادی یا مشکلاتی در خانواده وجود داشته باشد، اگر مشکلات شدید خانوادگی (مثل طلاق) بر او اثر کرده باشند، اگر دچار مشکلات تحصیلی شده باشد یا اگر به بیماری‌های طولانی مدت و مزمنی دچار باشد.

همان طور که قبلا هم ذکر شد، افسردگی یک بیماری پیچیده با دلایل متعدد است. اگر نوجوانتان شدیدا افسرده است، به این معنا نیست که شما والدین بد یا سهل‌انگاری بوده‌اید. همان طور که ذکر شد، در افـسـردگـی نـوجـوان عـوامـل مـختلفی دخیل است. به هر حال، علایم افسردگی را نادیده نگیرید و فراموش نکنید. افسردگی مخصوصا وقتی زود تشخیص داده شود، یک بیماری قابل درمان است.