در آموزش بهداشت به مردم، یکی از اولین و مهمترین گامها، شناخت مردم و آگاهی از دلائل انجام رفتارهای خاص توسط آنها می باشد؛ این اشتباه بزرگی است که تصور کنیم در آموزش بهداشت، با مردمی روبرو هستیم که ذهنشان از موضوعات و مطالب بهداشتی خالیست و وظیفه ما پرکردن این ذهنهای خالی، با توصیه های بهداشتی است که بکاربستن آنها منجر به سلامت مردم خواهد شد. این همان اشتباهیست که شاید بارها آنرا مرتکب شده و متوجه بی تاثیر بودن آن نیز شده ایم. باید دقت داشت که ما با مردم و برای مردمی کار می کنیم که ذهن آنها مملو از آداب و رسوم و اعتقاداتی است که پشت به پشت به آنها رسیده و بر تک تک اعمال و رفتارشان سایه انداخته است. از نظر آموزش بهداشت، برخی از این اعتقادات و باورها نامطلوب و نادرستند و به طریقی  بر سلامت مردم تاثیر منفی می گذارند، اما برخی دارای تاثیرات مثبت بر سلامت می باشند و منجر به حفظ سلامت مردم می شوند. آرزوی آموزش بهداشت آن است که مردم همواره با دیدی نقادانه به باورها و سنتهای خود بنگرند و از آنچه مضر است دوری گزیده و روشهای مفید را همچون گذشته بکار ببندند.

باور غلط : می توان یک بار مواد مصرف کرد و معتاد نشد.

بررسیها نشان داده اند مواد اعتیاد آور به محض ورود به سیستم عصبی ( حتی در اولین بار مصرف) برخی مراکز ترشح کننده واسطه های شیمیایی نظیر دوپامین مغز را خاموش می نمایند و بدین ترتیب اولین تاثیر خود را برمغز انسان و شروع روند اعتیاد بجا می گذارند. با یک بار مصرف مواد اعتیادآور، این افراد برای بدست آوردن همان واسطه های شیمیایی از دست رفته دچار وسوسه می شوند و این میل به مصرف مواد، تا زمان مصرف بعدی ادامه می یابد که این، همان زمینه ایجاد اعتیاد است .

باور کنیم که: حتی یک بار مصرف مواد مخدر، اعتیادآور است.

 باور غلط : می توان مواد مخدر را تفننی مصرف کرد و معتاد نشد.

بسیاری از جوانانی که امروز در دام اعتیاد اسیرند، روزی بر این باور بوده اند که مصرف تفننی مواد مخدر منجر به اعتیاد نمی شود؛ آنها می پنداشتند می توان سالهای سال مواد مصرف کرد اما سرحال و سالم باقی ماند. در واقع این  افراد معتادند و در طول زمان شدت اعتیادشان افزایش یافته، اما خود را معتاد نمی دانند.

باور کنیم که: مصرف تفننی مواد مخدر، شکلی از اعتیاد است.

 باور غلط: باید هرچیزی را در زندگی حداقل یک بار تجربه کرد.

بسیاری از معتادان امروز، کسانی هستند که می پنداشتند هر خطری ارزش یک بار تجریه کردن را دارد. اگر از این افراد بپرسیم اگر سوزنی آلوده به ویروس ایدز داشته باشیم آیا حاضرند آنرا یک بار در بدن خود فرو کنند؟ مطمئنا جواب نه خواهیم شنید. پس نباید هر خطری را تجربه نمود، بلکه باید با توجه به شرایط و در نظر گرفتن خطر موجود، تعیین کرد که آیا آن خطر، ارزش تجربه کردن دارد یانه. خطر اعتیادآوری مواد مخدر نیز کمتر از فروکردن یک سوزن آلوده به ویروس ایدز در بدن نیست و عاقلانه نیست که آنرا حتی برای یک بار تجربه کنیم.

باور کنیم که: مواد مخدر از آن دسته چیزهایی نیست که ارزش یک بار تجربه کردن را داشته باشد.

 باور غلط : مواد مخدر را همیشه یک آدم خلافکار با چهره ای مخوف تعارف می کند.

در واقع داستان شروع اعتیاد اینگونه نیست. بسیاری از معتادان اولین بار، مواد اعتیادآور را از یک دوست صمیمی، یکی از اعضای خانواده، پسرخاله، پسرعمو و یا یکی دیگر از بستگان خود دریافت نموده اند. این تصور که دوستان و بستگان نزدیک هیچوقت بد مارا نمی خواهند، امروز بسیاری از معتادان را به روز سیاه نشانده است.

باور کنیم که: در مورد مصرف مواد مخدر به هیچکس نباید اعتمادکرد. هرکس آنرا به ما پیشنهاد کرد، دشمن ماست حتی اگر از اعضای خانواده مان باشد.

 باور غلط : مواد اعتیادآور برای افراد بالای 50 سال ضرر ندارد و مفید نیز هست .

این تصور غلط که مصرف مواد مخدر نظیر تریاک توسط افراد مسن آنهارا جوان نگه میدارد، قند خون و فشارخونشان را تنظیم می کند و تقویت کننده قوای جنسی است پایه علمی درستی ندارد. بسیارند افرادی که بدنبال مصرف این مواد دجار مشکلات شدید زناشویی شده و یا بدلیل قند خون بالا، فشارخون بالا و سکته مغزی در بیمارستانها بستری هستند. شاید در اولین مرتبه های مصرف مواد اعتیادآور، قند خون و فشارخون مقداری افت پیدا کند ولی این تاثیر در مقابل اثرات مضر مواد مخدر بسیار ناچیز و قابل چشم پوشی است و از این مواد نمی توان بعنوان مواد پیشگیری کننده یا درمان کننده بیماری استفاده کرد.

باور کنیم که: مواد مخدر برای هیچ دردی، درمان نیست. 

باور غلط : آدمهایی هستند که معتادند اما بیچاره و کارتن خواب نشده اند و از نظر اقتصادی و اجتماعی جایگاه خوبی دارند.

افراد معتاد در هر جایگاه اجتماعی که هستند اگر معتاد نبودند در جایگاهی صد برابر بهتر از این قرار داشتند.اگر کسی معتاد است و یک فروشگاه دارد اگر معتاد نبود حداقل 5 فروشگاه موفق داشت. مواد اعتیادآور در زندگی هر انسانی نقش ترمز و بازدارنده از موفقیت دارد.

باور کنیم که : هیچ کس با مصرف مواد مخدر حتی یک پله بالاتر نرفته است.

سوالات تمامی کنکورها :کاردانی کارشناسی دکتری سراسری آزاد فنی حرفه ای وزارت  علمی کاربردی بهداشت اسدختدامی   تامین اجتماعی
در مرکز آزمون  www.azmoon.in