سوالات ارشد آزاد،سوالات دکتری،سوالات بهداشت،سوالات سراسری،سوالات

معمولاً کودکان زیر ? سال بیش از بقیه دچار مشکلات خواب می شوند ، ولی این مشکلات در کودکان بزرگتر نیز دیده می شود . مشکلاتی که در این مبحث به آنها اشاره می شود ، اغلب گذرا هستند . این اختلالات بندرت ممکن است علامت اضطراب و در مواردی نشانه ای از یک مشکل جدی رفتاری باشند .
بی خوابی شبانه:
اغلب کودکان در سن یکسالگی شب ها به طور طبیعی می خوابند ، اگر کودکی بعد از سن یکسالگی ، نتواند شب ها بخوابد و یا در طول شب از خواب بیدار شود ، باید علت آن را مشخص نمود . علل احتمالی این مشکل ممکن است ، نداشتن زمان معین برای خواب ، زود به تختخواب بردن کودک و همچنین ترس از تاریکی باشد .
تعیین زمان مشخص برای خواب و سخت گیری و جدیت نسبت به آن ،‌ در رفع این مشکل مؤثر است . اگر کودک از تاریکی می ترسد ، استفاده از چراغ خواب مفید است . در مورد کودکان بزرگتر استفاده از تشویق و جایزه دادن مؤثر است .
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
در صورتی که بی خوابی کودک غیرقابل تحمل شده ، به پزشک کودک خود مراجعه نمائید . او از شما می خواهد تا الگوهای خواب و زمان های معمول خواب کودک را کنترل نموده و سپس تغییراتی در جهت تنظیم الگوی خواب کودک ایجاد نمائید . با به کار بردن این روش ، در خلال چند هفته ، خواب کودک به حال طبیعی برمی گردد .
کابوس های شبانه :
دیدن خواب های ترسناک در کودکان سنین ? تا ? سال شایع است . این کابوس ها اغلب ناشی از تجربیات ناخوشایند کودک در طول روز نظیر دیدن فیلم های ترسناک ویدیویی است . گاهی اوقات ، کابوس شبانه ناشی از اضطراب است .
توصیه های لازم:
هنگامی که کودک در اثر یک کابوس شبانه از خواب می پرد ، او را آرام کنید تا دوباره بخوابد . گاهی اوقات برای جلوگیری از ایجاد کابوس لازم است کودک را از تماشای تلویزیون منع کرد . باز گذاشتن در اتاق خواب و یا روشن گذاشتن چراغ نیز ممکن است به حل این مشکل کمک نماید . در بعضی از کودکان ، بحث و گفتگو در مورد کابوس مؤثر است . در صورتی که کابوس های کودک به طور مرتب و دایمی بروز می کند ، او باید توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد .
بعد از سن ? سالگی ، کودکان کمتر دچار کابوس شبانه می شوند ، ولی همه افراد در تمام سنین ، گاهی دچار کابوس می شوند .
وحشت شبانه:
کودکان سنین ? تا ? سال ، بیش از سایرین مستعد این اختلال هستند . وحشت شبانه معمولاً دو ساعت بعد از خوابیدن ایجاد می شود . پیش از ایجاد آن کودک بتدریج و به صورت پیشرونده دچار بی قراری می شود . در خلال وحشت شبانه ، کودک بیدار و وحشت زده بنظر می رسد و ممکن است فریاد بزند و یا ناله کند . لازم به ذکر است که کودک در این حالت بیدار نیست و به راحتی نیز بیدار نمی شود و به آرام کردن نیز پاسخی نمی دهد .
اگر زمان بروز این اختلال را نمی دانید ، سعی کنید کودک را در مرحله بی قراری اولیه که ?? دقیقه پیش از بروز وحشت شبانه ایجاد می شود ،‌از خواب بیدار کنید . در صورتی که وحشت شبانه ایجاد شده باشد ، کار زیادی از شما ساخته نیست و فقط می توانید در کنار او بمانید .
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
اگر وحشت شبانه چندین نوبت در هفته تکرار می شود . به پزشک مراجعه کنید . پزشک ممکن است برای مدتی کوتاه ، داروهای خواب آور برای کودک تجویز کند تا عمق خواب کودک تغییر نماید . با استفاده از این روش ، بعد از مدتی این مشکل برطرف خواهد شد .
راه رفتن درخواب:
این مشکل معمولاً در کودکان سنین ? تا ?? سال دیده می شود . کودک در حین خواب از رختخواب خارج می شود و در اطراف راه می رود و اغلب بعد از چند دقیقه به رختخواب خود برمی گردد . در این موارد اقدامی جز اطمینان از سلامت کودک و رعایت مسائل ایمنی ضرورت ندارد . سعی نکنید تا او را از خواب بیدار نمائید . در صورت نیاز ، فقط او را به آرامی به رختخواب خود هدایت کنید .
راه رفتن در خواب در اغلب کودکان بعد از رسیدن به سن بلوغ برطرف می شود و فقط در عده کمی این مشکل در تمام طول زندگی باقی خواهد ماند .

برخورداری از یک خواب خوب و آرام در طول شب خطر ابتلاء به سرطان را در افراد کاهش می‌دهد. بین نوع خواب شبانه افراد و احتمال ابتلاء آنها به سرطان ارتباط وجود دارد. نتایج مطالعات اخیر دانش‌پژوهان دانشگاه پزشکی استنفورد بیانگر آن است که برخورداری از خواب کافی و مناسب شبانه با ایجاد تعادل بین هورمون‌های مختلف بدن, از بروز بسیاری از انواع سرطان‌ها در افراد پیشگیری می‌کند. شایان ذکر است که پیش از این نیز نتایج بررسی‌های مختلف بیانگر آن بوده است که احتمال بروز برخی انواع سرطان‌ها در افرادی که به دلیل شغل خود دارای خواب شبانه کافی نیستند بیش از این احتمال در سایرین است.

خوب بخوابید

برخورداری از یک خواب آرام و کافی نقش فوق العاده ای در ایجاد آرامش و انرژی و رهایی از خستگی های روزانه ایفا می کند ولی متاسفانه بیش از ?? درصد مردم جهان از این نعمت بدون بهره اند. بی خوابی مشکلی شایع در همه سنین است که بیش از همه زنان را مورد هدف قرار داده است.
خواب جزء لاینفک یک زندگی سالم است، همان طور که داشتن رژیم غذایی نامناسب باعث بروز انواع بیماری ها می شود کم خوابی نیز در طولانی مدت سیستم ایمنی را ضعیف می کند، از میزان ترشح هورمون رشد می کاهد و تولید گلبول قرمز توسط مغز استخوان را افزایش می دهد. بی خوابی انواع مختلفی دارد و به ? گروه عمده تقسیم می شود: بی خوابی اولیه، مرکزی و ثانویه. بی خوابی اولیه به مواردی اطلاق می شود که فرد در آن با دشواری به خواب می رود و پس از یک خواب عمیق، بیدار و ناخواب می شود. مرکزی نوعی بی خوابی است که در اثر بیدار شدن های متوالی در حین خواب به سراغ فرد می آید. بی خوابی ثانویه نیز که در نتیجه بیدارشدن های پی در پی حاصل می شود نوعی بیداری زودرس شبانه است که در بسیاری موارد زندگی معمولی فرد را دچار اختلال می کند.
بی خوابی اولیه که مبتلایان فراوانی نیز دارد اغلب به دلایل روانی و محیطی بروز می کند. استرس، افسردگی و دلواپسی همگی در بروز این نوع بی خوابی موثر هستند. اغلب این بیماران به دلیل افکار و توهماتی که در ذهن خود دارند به سختی به خواب می روند و معمولاً نیز به سختی می توانند به ادامه استراحت بپردازند. آنچه باعث بروز بی خوابی ثانویه می شود بروز انواع بیماری های متفاوت است و در حقیقت می توان گفت در این موارد بی خوابی نوعی علامت است که باید جدی گرفته شود. آپنه شبانه، نارسایی کلیوی، اختلالات گوارشی، یائسگی، کم کاری یا پرکاری غده تیروئید، بزرگ شدن پروستات، آنژین صدری و افسردگی بیماری هایی هستند که بی خوابی شایع ترین علامت آن به شمار می رود.
قرار داشتن در ماه های آخر بارداری یا سیکل قاعدگی و همین طور هواپیمازدگی (Jetlag) از دیگر علت های بروز بی خوابی ثانویه به شمار می روند.
اما چه باید کرد: اگر بی خوابی شما از نوع اولیه است و ناراحتی های روانی نقش مهمی در بروز آن ایفا می کنند، حتماً به روانپزشک مراجعه کنید تا از طریق روان درمانی مشکل تان رفع شود. گذشته از آن انجام برخی تکنیک های ریلکسیشن و نوشیدن دم کرده گیاهان دارویی کمک موثری در بهبود خواب و رفع اختلالات خلق و خوی می کند.
در صورت ابتلا به بی خوابی شکل دوم نیز توصیه می شود برای انجام یک چکاپ کامل به پزشک بروید و از پیشرفت بیماری جلوگیری نمایید.
علاوه بر این، چند راه نیز به شما توصیه می شود که به کارگیری آنها کمک بزرگی به رفع بی خوابی می کند.
?- گوشت قرمز را کاهش دهید. گوشت قرمز حاوی نوعی اسیدآمینه به نام تیروسین است که باعث برهم زدن خلق و خوی و آشوب های فکری می شود.
?- وعده شام را به غذاهای گیاهی و آمیدها (برنج و ماکارونی) اختصاص دهید.
?- اگر به شیر آلرژی ندارید، نوشیدن یک لیوان گرم آن را فراموش نکنید.
?- قبل از خواب حتماً یک عدد موز بخورید. موز دارای مقادیر زیادی سروتونین است. افزایش سروتونین در مغز تاثیرات مشابه مصرف مسکن و آرامبخش دارد. لذا موز به عنوان مسکن طبیعی می تواند عامل موثری در به خواب رفتن شما باشد.
?- دم کرده بابونه، اسطوخودوس و سنبل الطیب جزء نوشیدنی های خواب آور هستند پس مصرف قهوه را کاهش داده و در عوض از جوشانده های فوق استفاده کنید.
?- تختخواب محل مطالعه، تماشای تلویزیون و غذا خوردن نیست. برای خواب آرام از تختخواب فقط برای خوابیدن استفاده کنید.
?- در ساعات قبل از خواب، فعالیت فیزیکی و فکری را کاهش دهید.
?- اگر کودکتان نمی خواهد و البته اجازه نمی دهد شما بخوابید به جای استفاده از روش های سنتی و تنبیه او را در کنار خود قرار دهید و با صحبت کردن به او اعتماد دهید زیرا در بسیاری موارد به دلیل ترس از تاریکی از خوابیدن خودداری می کنند.
?- وضعیت خوابیدن خود را تغییر دهید. اساتید علم مراقبه توصیه می کنند برای خواب بهتر تختخوابتان را در جهت شرق قرار دهید.
??- در انتخاب بالش توجه کنید. بالش های خیلی نرم و سفت با وارد کردن فشار به عضلات گردن در درازمدت باعث درد ناحیه گردن، کتف و نهایتاً بی خوابی می شوند.

چقدر به خواب نیاز داریم؟

بطور معمول ? ساعت خواب در روز برای افراد توصیه می شود . اما نیازهای فردی خیلی متفاوت هستند همچنین عوامل زیادی بر روی میزان خواب مورد نیاز مؤثر می باشند .
افراد از نظر نیاز به خواب به دو گروه تقسیم می شوند. گروه اول افراد کم خواب که کمتر از پنج ساعت و نیم می خوابند و گروه دوم افراد پرخواب که در حدود نه و نیم ساعت می خوابند .
میزان خواب مورد نیاز شما به چند عامل بستگی دارد :
? - نیاز به خواب بطور ارثی
? - بهداشت خواب ( میزان فعالیت روزانه ،‌ نوشیدن قهوه ، کشیدن سیگار و ورزش )
?- کیفیت خواب
?- سیکل شبانه روزی که بعنوان ریتم زمانی شما شناخته شده است .
بطور مثال سیگار ، نوشیدنی و ورزش می تواند بطور چشمگیری بر روی خواب شما تأثیر بگذارد . نوع اقداماتی که قبل ازخواب انجام می دهید ( مثل مطالعه یا تماشای تلویزیون و میزان قرار گرفتن در معرض نور مثل نگاه کردن به صفحه شفاف کامپیوتر تا نیمه شب ) بطور قابل توجهی بر روی کمیت و کیفیت خواب شما تأثیر می گذارد .
چطور به این توصیه محکم قدیمی رسیدیم که ما به ? ساعت خواب نیاز داریم ؟
در یک مطالعه کلاسیک محققین یک داوطلب را بمدت ?? روز در یک اتاق بدون پنجره و با نور قابل کنترل نگهداری کردند . مدت زمان روشنائی ?? ساعت و خاموشی ? ساعت در نظر گرفته شد . اما فرد می توانست درهر زمان که بخواهد چراغ را خاموش یا روشن کند .
مدت خواب فرد مورد نظر قبل از شروع آزمایش ?/? ساعت در روز بود . در طی شب اول وی به مدت ? ساعت ، شب دوم ?? ساعت ، شب سوم ?? ساعت و شب چهارم ?? ساعت خوابید .
بعد از چند روز ساعات خوابیدن در شب بتدریج کاهش یافت و سرانجام ساعت خواب بطور یکنواخت به ? ساعت و ?? دقیقه رسید . این آزمایش بر روی افراد مختلف نیز انجام شده که همین نتیجه حاصل شده است و این همان نکته ای است که منجر به توصیه ? ساعت خواب در طول شبانه روز گردیده است .
آیا شما کسر خواب دارید ؟
چطور معین می کنید که به چه میزان خواب نیاز دارید ؟
ابتدا حساب بانکی خواب خود را بررسی کنید و ببینید کسر خواب دارید یا خیر . در طول روز شما ? ساعت از این حساب برداشت کرده و ایجاد یک کسری خواب می کنید . در طول شب وقتی شما می خوابید حساب خود را پر می کنید و اگر فقط ?/? ساعت می خوابید هنوز ?/? ساعت بدهکار هستید و اگر این کار را ? شب متوالی انجام دهید ،‌خواب یک شب را از دست داده اید و نیاز به یک خواب اضافی در طی چند روز آینده دارید تا کسر خواب خود را پر کنید .
برای بررسی کسر خواب خود این آزمایش ساده را انجام دهید . از روز جمعه شروع کنید مواد محرک یا کافئین مصرف نکنید . سیگار نکشید و همان ساعتی که هر شب می خوابید به رختخواب بروید و در طول ? شب آینده ? تا ? ساعت بی وقفه بخوابید . سپس در صبح جمعه به خواب خود ادامه دهید . ببینید بدن شما چه مدت به شما اجازه میدهد که بخوابید . اگر طولانیتر از شب های دیگر می خوابید کسر خواب دارید . بنابراین باید توجه کنید که بیشتر بخوابید و کسر خواب خود را جبران کنید . اگر چه انجام این کار آسان نیست اما حداکثر تلاش خود را بکنید .
نخوابیدن به مقدار مناسب و با کیفیت خوب می تواند عواقب جدی ایجاد کند . مطالعات زیادی نشان داده است که محرومیت از خواب بطور نامطلوبی بر روی عملکرد و هوشیاری تأثیر می گذارد . کم کردن خواب حتی به اندازه یک ساعت و نیم فقط برای یک شب باعث کاهش هوشیاری در طول روز به میزان یک سوم می شود . خواب آلودگی زیاد در طول روز باعث تضعیف حافظه و توانائی فکر کردن و پردازش اطلاعات شده و به میزان زیادی به افزایش احتمال حوادث شغلی کمک می کند .
حرف آخر اینکه شما باید با احساس نسبتاً شاداب از خواب بیدار شوید و بطور معمول نباید در طول روز احساس خواب آلودگی کنید . در غیراینصورت ممکن است به یک اختلال خواب تشخیص داده نشده مبتلا شده باشید و باید به پزشک مراجعه کنید .