شخصیت، یعنی ویژگی‌های رفتاری، فکری، عاطفی و اجتماعی هر فرد. یک بخش از شخصیت، منش یا ویژگی‌هایی است که فرد با آنها به دنیا می‌آید و بخش دیگر شخصیت، ویژگی‌های اکتسابی‌ای است که از محیط اطراف خود کسب می‌کند.
هر وقت که قرار است در مورد هر موضوعی تصمیم بگیرند آخرش یکی می‌گوید: «همین که گفتم ؛ نمی‌خوام دیگه مخالفتی بشنوم» و دیگری جواب می‌دهد:
«تو عادت داری همیشه زور بگی؛ فکر کردی فقط خودت همه چیز رو می‌دونی»؟ شاید دلیل این جنگ و دعواها این باشد که بعضی همسران فراموش می‌کنند شریک زندگی یکدیگر هستند و هر کدامشان سهمی در زندگی دارند؛
یکی می‌خواهد همیشه حرف، حرف او باشد و نظر و سلیقه او در اولویت؛ اما همسر چنین شخصی باید چگونه رفتار کند؟ دکتر پروین ناظمی، روان‌شناس، به این سوال پاسخ گفته است.
شخصیت، یعنی ویژگی‌های رفتاری، فکری، عاطفی و اجتماعی هر فرد. یک بخش از شخصیت، منش یا ویژگی‌هایی است که فرد با آنها به دنیا می‌آید و بخش دیگر شخصیت، ویژگی‌های اکتسابی‌ای است که از محیط اطراف خود کسب می‌کند.
اولین چارچوب نسبت به مقوله‌هایی مثل رفتار اجتماعی یا روابط با همسر از کجا شکل می‌گیرد؟ اولین طرح‌واره‌هایی که از مفاهیم در ذهن کودک شکل می‌گیرد تحت تاثیر روابط پدر و مادر با یکدیگر و نوع رابطه‌ای که با فرزندانشان دارند قرار دارد؛
هم توجه بیش از حد و هم بیتوجهی خانواده می‌تواند در این زمینه مشکل به وجود بیاورد. فرزند خانواده‌ای که نظراتش همیشه پذیرفته می‌شود، به این باور می‌رسد که نظرات او بهترین هستند.
همچنین فرزندی که در خانواده‌ای بی‌توجه به نظراتش رشد می‌کند همیشه در خارج از خانه می‌خواهد کمبود خود را جبران کند و نظر خود را به دیگران تحمیل می‌کند. فرزندی که با این دو روش تربیتی پرورش می‌یابد پس از ازدواج، همسر را شریک زندگی‌اش نمی‌داند بلکه می‌خواهد همیشه نظر خود را اعمال کند.
اما در دوره نوجوانی که یک دوره بازسازی در افکار است ممکن است تغییراتی در باورهای فرد به وجود بیاید؛ بدین شکل که برخلاف خانواده‌اش که برای نظرات دیگران اهمیتی قائل نمی‌شدند، در روابط اجتماعی، خانوادگی و عاطفی، برای فرد مقابل هم حق قائل شود.
راهکارهای عملی
در صورتی که همسرتان همیشه در برابر خواسته‌ها و نظرهای شما مقاومت می‌کند، به توصیه‌های زیر عمل کنید.
1 موافقت مشروط: اگر به‌گونه‌ای رفتار کنید که طرف مقابل احساس کند در همه مواقع نظرهایش پذیرفته می‌شود، این تصور برایش ایجاد می‌شود که همیشه بهترین نظرات را ارائه می‌دهد.
پس بگویید: «من به نظر تو احترام می‌گذارم اما این نظر من نیست. چون تو را دوست دارم، زندگی‌ام برایم مهم است و دلم نمی‌خواهد تو را ناراحت کنم این بار نظر تو را می‌پذیرم».
2بیان خواسته‌های شخصی: در تصمیم‌گیری‌ها بی‌طرف نباشید و شما هم خواسته خود را عنوان کنید؛ به این ترتیب به طرف مقابلتان نشان می‌دهید حتی اگر به نظر او احترام گذاشته‌اید، ناآگاهانه این کار را انجام نداده‌اید و شما هم حق نظر دارید؛
بگویید: «هر چند نظر من چیز دیگری است اما اگر این دفعه نظر تو را می‌پذیرم و این به دلیل احترامی‌است که به تو می‌گذارم.» اگر طرف مقابل شما همیشه سعی می‌کند نظر خود را تحمیل کند هنگام تصمیم‌گیری بگویید:
«دفعات قبل به نظر تو احترام گذاشته‌ام اما نظر من این است و من هم حق رای دارم پس من با نظر تو این بار موافق نیستم.»
3 لحن محبت‌آمیز: در برخورد با چنین افرادی لحن کلام، تاثیر خیلی زیادی دارد. دوستانه و با لحنی محبت‌آمیز با آنها صحبت کنید؛ برای مثال این‌گونه بگویید: «نظرهای تو هم خوب است و خیلی خوب تصمیم‌گیری می‌کنی.
پیشنهادهایی که درباره مسائل مالی می‌دهی فوق‌العاده خوب هستند ولی گهگاهی من هم دوست دارم نظرم محترم شمرده شود و در مورد چیدمان منزل نظر من هم اعمال شود.»
4 گاهی بیتوجهی: بعضی مواقع به نظرش اهمیت ندهید تا بداند این رفتار چقدر ناپسند است. البته درباره مسائل پراهمیت چنین اقدامی انجام ندهید.
درباره مسائل جزیی گاهی بدون اهمیت دادن به نظر او نظر خودتان را اعمال کنید تا به تدریج به او نشان دهید که اطرافیانش هم نظرهای خودشان را دارند و حق دارند نظرشان را در زندگی اعمال کنند.
5 دوری از خشم و عصبانیت: لحن کلام شما و نوع واژه‌هایی که استفاده می‌کنید، می‌تواند برای متقاعد کردن طرف مقابل بسیار موثر باشد. بدون خشونت و هرگونه رفتار ناپسندی که منجر به مشاجره یا عواقب بدی شود با او برخورد کنید.
در صورتی که هیچ‌کدام از این راهکارها نتیجه‌بخش نبودند باید به صراحت به او بگویید: «دفعه‌های قبلی نظر تو اجرا شد اما این بار من می‌خواهم طبق سلیقه من باشد.»
واژه‌هایی که به کار می‌برید تا طرف مقابل را متقاعد کنید باید فکر شده و صحیح باشد. سعی کنید صحبت‌هایتان حالت گلایه، تحقیر، توهین و سرزنش نداشته باشد؛
بنابراین از این جملات استفاده نکنید: «تو عادت داری همیشه زور بگویی و نظر خودت را اعمال کنی»، «تو فکر کردی خودت همه چیز را می‌دانی»، «من تا به حال اگر چیزی نگفتم تحملت کردم» و...
6 شناخت صحیح از همسر: باید روی نکته‌هایی که طرف مقابل شما روی آن حساس است شناخت پیدا کنید؛ مثلا اگر طرف مقابلتان دوست دارد قدرت خود را نشان بدهد، در مسائلی که امکانش وجود دارد قدرت او را بالا ببرید تا در زمینه‌هایی که مدنظر شماست، راحت‌تر بتوانید نظرهای خود را اعمال کنید.
زندگی با همسر عصبانی
فرض کنید با عمل به توصیه‌های بالا، شما یک بار نظر خود را در موردی به اجرا گذاشته‌اید؛ در صورتی که نظر فرد اعمال نشود، امکان دارد او برای به کرسی نشاندن حرف خود عصبانی شود یا قهر کند؛ در این صورت حتی‌الامکان کوتاه نیایید
چون این رفتار در او تقویت می‌شود. در چنین مواقعی این‌چنین بگویید: «نظری که من داده‌ام مناسب است و اگر این بار به نظر من اهمیت داده شود مشکلی پیش نمی‌آید.
این نظر بخشی از حق من در زندگی زناشویی است و من چون به تو علاقه‌مندم، دوست دارم تو هم به من احترام بگذاری و عقیده من را بپذیری. اگر تو نمی‌خواهی ایرادی ندارد ولی یک بار به نظر من احترام بگذار.»فراموش نکنید که در این مواقع نباید صورت مساله را پاک کنید.ب
عضی افراد در چنین موقعیت‌هایی برای برقراری صلح آنی تظاهر به موافقت با طرف مقابل می‌کنند؛ در نتیجه شخص فکر می‌کند که همیشه می‌تواند با بروز عصبانیت، نظرهای خودش را تحمیل کند. با تظاهر به موافقت با او به جای پیدا کردن راه‌حل، صورت مساله را پاک کرده‌اید.
اگر خیلی عصبانی بود از او بخواهید در زمانی مناسب‌تر و با آرامش بیشتر در مورد اختلاف‌نظرتان صحبت کنید. البته فراموش نکنید که همیشه بهترین حالت آن است که زن و شوهر با احترام به نظرات هم به یک توافق مشترک در برابر خواسته‌های یکدیگر برسند.
مهارت انتقاد
یکی از مهارت‌هایی که در روابط اجتماعی و خانوادگی اهمیت زیادی دارد نحوه صحیح بیان مخالفت و انتقاد است. اگر همسر شما عادت به پافشاری بر عقاید خود دارد، در صورتی که شما هم زورگویی کنید و دعوا و مشاجره به راه بیندازید، واکنش منفی در طرف مقابل ایجاد می‌شود و نه‌تنها نتیجه‌ای ندارد بلکه ممکن است عواقب بدتری رخ دهد.
