بازدید امروز: 554
بازدید دیروز: 321
کل بازدیدها: 2260472
دلشوره دارم
همان طوری که می دانید هیجانها، بیشتر واکنش هایی زیست شناختی هستند که بدن را برای عمل خاصی مثل دویدن یا جنگیدن به تحرک واداشته و توسط دستگاه عصبی خودمختار عمل می کنند. اضطراب نیز نوعی هیجان است، هیجانی با تظاهرات جسمانی چون تعرق، تپش قلب، خشک شدن دهان، رنگ پریدگی و... که بر اثر ترشح هورمون های آدرنالین و نور اپی نفرین از غده فوق کلیوی به وجود می آیند.
چه هنگام مضطرب می شویم؟
اضطراب در واقع، پاسخی طبیعی به یک موقعیت غیرطبیعی است. اگرچه گاهی اوقات هم فرد در تعریف موقعیت غیرطبیعی دچار اشکال و گمراهی می شود؛ مانند زمانی که افکار غیرمنطقی در مورد شرکت در جلسه امتحان یا تمیزی دستهایش دارد که این موارد را می توان با روان درمانی و مشاوره از بین برده یا تقلیل داد.طلاق، مشاجرات خانوادگی و مشکل با خانه یا مدرسه، همه و همه می توانند منجر به اضطراب شوند.فشاری که اضطراب در تروما یا ضربات روحی، روانی ناشی از یک واقعه ناگوار بر فرد تحمیل می شود، گاهی به قدری شدید خواهد بود که ممکن است فرد را ماهها یا سالها به خود مشغول کند.
برخی مواقع نشانه های خارجی آشکاری از جراحت فیزیکی وجود ندارد اما خسارات هیجانی جدی، ایجاد می شود. برای افرادی که موقعیتی آسیب زا را تجربه کرده اند، بروز واکنش های شدید هیجانی، طبیعی است. شناخت پاسخ های طبیعی به این وقایع ناهنجار می تواند شما را در کنار آمدن مؤثر با احساسات، تفکرات و رفتارتان و قرار گرفتن در مسیر بهبودی یاری نماید.
پس از یک حادثه
ضربه روانی و عدم پذیرش، پاسخ هایی است که به حوادث ناگوار، به ویژه کمی بعد از وقوع داده می شود. هم شک و هم انکار هر دو واکنش های حفاظتی طبیعی به شمار می آیند. شک نوعی ناآرامی ناگهانی و غالباً شدید از حالات هیجانی است که ممکن است شما را دچار گیجی و بهت کند. انکار یعنی این که شما در مورد یک واقعه بسیار فشارزا، آگاهی تان را از دست بدهید و یا کاملاً تجربه آن را منکر شوید. ممکن است به طور موقتی، احساس بی حسی یا قطع رابطه با دنیای واقعی نمایید. پس از فروکش کردن ضربه روحی اولیه، واکنش از فردی به فرد دیگر متغیر است. معمولاً واکنش های هیجانی به حالت عادی بازمی گردد. یادآوری حادثه ای چون زمین لرزه یا صدای آژیر خطر حتی پس از یک ماه و یک سال می تواند باعث نگرانی و آشفتگی از آن تجربه هولناک شود. این نگرانی ها می تواند با ترس از این که مبادا آن وقایع دوباره تکرار شوند، همراه باشد.
تفاوت پاسخ افراد به موقعیت های استرس زا
دانستن این نکته مهم است که در تجارب ناگوار و هولناک، الگوی استانداردی از واکنش نسبت به استرس وجود ندارد.
برخی افراد فوراً و برخی دیگر با درنگ - گاهی اوقات پس از ماهها و حتی سالها- سازگاری حاصل می کنند. واکنش ها نیز می توانند در طول زمان تغییر کنند. برخی افراد که از یک حادثه ناگوار رنج برده اند، ابتدا نیروی فراوانی برای کمک به سازگاری شان با آن واقعه دارند اما با گذشت زمان دچار نومیدی و افسردگی می شوند.
چگونه باید به خود و خانواده کمک کنیم؟
در اینجا تعدادی از مراحل که می توانید از آنها برای حفظ حالت هیجانی طبیعی استفاده کرده و کنترل خود را در قبال عوامل آسیب زا حفظ کنید، آورده شده است:
- به خود، زمان ایجاد سازگاری بدهید. انتظار این را داشته باشید که گذشتن از این زمان، دشوار خواهد بود. سوگواری کنید و در برابرتغییرات هیجانی صبور باشید.
- از دیگران درخواست کنید که شما را حمایت کرده، بپذیرند ، به حرف هایتان گوش فرا دهند و احساس همدلی داشته باشند. ولی به خاطر داشته باشید که سیستم ویژه حمایتی شما ممکن است به دلیل درگیر بودن اطرافیان با این حادثه، کارایی لازم را نداشته باشد.
- درباره تجربه تان به هر ترتیبی که راحت هستید، صحبت کنید. مثلاً با اعضای خانواده یا دوستان نزدیک یا نوشتن در دفترچه یادداشت.
- دنبال گروه های حمایتی ویژه ای بگردید که اغلب در دسترس هستند و توسط کسانی ایجاد می شوند که خود دچار حوادثی شده یا مورد تجاوز قرار گرفته اند، ایجاد می شوند. این گروه ها می توانند برای افرادی که سیستم های حمایت شخصی محدودی دارند، مفید باشند.
- سعی در یافتن گروه هایی کنید که برای منظور خاص شما دارای برنامه های آموزشی و تجربی تخصصی هستند.
- انجام فعالیت های سالم، توانایی کنار آمدن شما را با استرس های شدید بالا می برد. غذاهای متعادل خورده و به اندازه کافی استراحت کنید. اگر دچار مشکلات مربوط به خواب هستید، می توانید برخی از تکنیک های ایجاد آرامش را فرا بگیرید. از مصرف مخدرات و دارو اجتناب کنید.
- فعالیت های روزمره جدیدی مانند غذا خوردن در زمان مشخص و دنبال کردن یک برنامه تمرینی را برای خود وضع کرده یا ساماندهی مجدد کنید. مقداری از زمان روزانه تان را برای پرداختن به فعالیت های فرحبخش و مورد علاقه خود کنار بگذارید.
- از تصمیم های عمده در زندگی از قبیل تغییر خط مشی یا کار خود تا حد امکان اجتناب کنید زیرا این قبیل تصمیمات بسیار استرس زا هستند.
- در مورد نتایج حاصل از آن حادثه، به کسب تجربه بپردازید.
چگونه می توانیم نیازهای ویژه کودکان را
تأمین کنیم؟
اضطراب شدید و ترس که اغلب ما را به سمت ناکامی های بزرگ یا سایر موقعیت های ضربه زا هدایت می نماید، می تواند برای کودکان نیز ایجاد شود. در برخی ممکن است رفتارهای کودکانه ای چون مکیدن انگشت یا شب ادراری مجدداً بروز کند. بچه ها ممکن است زیاد کابوس ببینند و از تنها خوابیدن بترسند و این مسئله می تواند در مدرسه خود را نمایان سازد. سایر تغییرات در الگوهای رفتاری می تواند شامل بدخلقی های پی در پی یا گوشه گیری باشد. موارد زیر، اموری هستند که والدین می توانند کودکانشان را در قبال آنها محافظت کرده و نتایج هیجانی ضربه را کاهش دهند.
- زمان بیشتری را با کودکان گذرانده و به آنها اجازه دهید در ماههای پس از حادثه بیشتر به شما وابسته شوند. برای مثال به آنها اجازه دهید بیشتر از همیشه با شما باشند. توجه فیزیکی برای این قبیل کودکان بسیار تسکین دهنده است.
- بازی هایی برای کمک به کاهش تنش آنها ایجاد نمایید. کودکان کم سن و سال تر ممکن است راحت تر عقاید و احساساتشان را در رابطه با یک حادثه به خصوص از طریق فعالیتهای غیرکلامی چون نقاشی کردن بروز دهند.
- در مورد کودکان بزرگتر، تشویق به صحبت کردن درباره افکار و احساساتشان با شما و همدیگر، مفید است. این کار به کاهش بهت و گیجی و اضطراب آنها در رابطه با آن حادثه ناگوار کمک می نماید. پاسخ به پرسشهای آنها با واژه هایی که برایشان قابل فهم باشد، باعث می شود که در مورد نقش حمایتی شما و کاهش ترس ها و نگرانی هایشان احساس قوت قلب نمایند.
- ایجاد یک برنامه ریزی زمان بندی شده منظم برای فعالیت هایی از قبیل خوردن، بازی کردن و رفتن به رختخواب، به آنها در حفظ یک احساس امنیت و عادی بودن اوضاع، کمک می کند.
چه زمانی باید درخواست کمک های تخصصی نماییم؟
برخی افراد قادر به کنار آمدن با حوادث طبیعی یا سایر تجارب آسیب زای هیجانی یا جسمی به صورتی مؤثر و با استفاده از سیستم های حمایتی خود هستند. با این حال یافتن مشکلاتی جدی که در زندگی روزمره ما تداخل ایجاد نمایند، مسئله غیرمعمولی نیست. برای مثال برخی ممکن است احساس عصبی بودن یا غمگینی شدید نمایند که بر فعالیت های شغلی و روابط بین فردیشان اثر مخرب داشته باشد.
افرادی که واکنش های زنجیره وارشان عملکرد روزانه آنها را مختل کرده است، باید توسط متخصص بهداشت روانی تحت مشاوره قرار بگیرند. روان شناسان و سایر متخصصان مجاز بهداشت روانی، افراد را برای بروز پاسخ های طبیعی به استرس های شدید، آموزش و یاری می دهند.
این متخصصین به افرادی که تحت تأثیر یک واقعه تلخ قرار گرفته اند، کمک می نمایند تا راه های مؤثری برای باز کردن گره هیجانی شان بیابند.در مورد کودکان، فوران های هیجانی پرخاشگرانه و پی در پی، مشکل جدی در مدرسه، اشتغال فکری به حوادث ناگوار و سایر نشانه های اضطراب های سنگین یا دشواری های هیجانی، همگی نیاز به کمک های تخصصی را گوشزد می نمایند. یک متخصص بهداشت روانی شایسته، می تواند به کودکان و والدین آنها کمک کند تا احساسات و رفتارهایی را که در اثر یک واقعه تلخ و ناگوار ایجاد می شوند، بشناسند