گرایش‌های اصلی عبارتند از:
1- تاریخ ایران باستان 2- تاریخ ایران اسلامی 3- تاریخ اسلام 4- تاریخ جهان
گرایش‌های وابسته عبارتند از:
1- مطالعات خلیج فارس (با ضرایب تاریخ ایران اسلامی) 2- مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز (با ضرایب ایران اسلامی) 3- تاریخ انقلاب اسلامی (با ضرایب ایران اسلامی) 4- تاریخ تشیع (با ضرایب تاریخ اسلام)
داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد تاریخ نه تنها باید مطالب منابع مربوط به گرایش مورد علاقه خود را مطالعه کنند بلکه لازم است مطالب منابع سایر گرایش‌ها را هم بخوانند، از این نظر کنکور کارشناسی ارشد تاریخ شبیه کنکور سراسری کارشناسی است که دانش آموز کتاب‌‌های درسی را می‌خواند و بعدا رشته مورد علاقه خویش را در اولویت قرار می‌دهد.علاوه بر فارغ التحصیلان رشته تاریخ در مقطع کارشناسی، فارغ التحصلان سایر رشته‌های علوم انسانی، علوم تجربی و علوم ریاضی و فنی هم می‌توانند در کنکور کارشناسی ارشد تاریخ شرکت کنند.دانشجویانی که مراحل تحصیل در کارشناسی ارشد را به اتمام می‌رسانند می‌توانند در دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی و آزاد، مدارس دولتی و غیر دولتی، موزه‌ها و مراکز اسناد و بخش پژوهش‌های تاریخی وزارتخانه‌ها، نهادها و مؤسسات دولتی و غیر دولتی، دایره المعارف‌ها و غیره مشغول کار شوند.
رشته تاریخ در شماری از دانشگاههای دولتی، آزاد، غیرانتفاعی و پیام نور وجود دارد در جدولی که در ادامه می‌آید ظرفیت پذیرش رشته تاریخ در دانشگاههای تهران و شهرستان‌ها آمده است. نکته مهمی‌که باید در مورد دانشگاههای دارای کارشناسی ارشد تاریخ ذکر شود این است که دانشجو باید توجه داشته باشد دانشگاهی را در اولویت قرار دهد که دارای دکترای تاریخ در همان گرایش باشد از این جهت دانشگاههای تهران، شهید بهشتی، تربیت مدرس، تبریز و اصفهان در اولویت قرار دارند. زیرا آنها در اکثر گرایش‌های تاریخ دارای دکترا می‌باشند.در دانشگاه آزاد تنها واحد علوم و تحقیقات دارای دکترای تاریخ می‌باشد.از جهت دسترسی به مراکز کتابخانه‌ای و اسناد و مؤسسات پژوهشی.دانشگاههای شهر تهران بیشتر از سایر دانشگاه‌‌ها دارای اهمیت می‌باشند. از نظر قدمت تأسیس رشته تاریخ و سابقه آن در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاههای تهران و شهید بهشتی (ملی سابق) در درجه اول قرار دارند.
بدیهی است تنها دانشجویانی در دانشگاههای برتر قبول خواهند شد که حائزه نمره بیشتری شوند.در این راستا کانون فرهنگی آموزش تلاش خواهد کرد تا از طریق برنامه‌ریزی، مشاوره و آزمون به داوطلبان رشته تاریخ کمک کند که با آمادگی بسیار زیادی در کنکور کارشناسی ارشد شرکت کنند. لازم به یادآوری است که آزمون کارشناسی ارشد تاریخ دانشگاههای سراسری و آزاد در سال گذشته به صورت کاملا تستی برگزار شد.
منابع پیشنهادی برای مطالعه !
1- ایران در عهد باستان – دکتر محمد جواد مشکور
2- تاریخ ایران – حسن پیرنیا، عباس اقبال و باقر عاقلی، بخش مربوط به باستان
3- تاریخ اسلام کمبریج، ترجمه احمد آرام
4- تاریخ جهانی دولاندلن 2 جلد
5- تاریخ مغول – شیرین بیانی 3 جلد
6- تاریخ صفویه کمبریج، ترجمه یعقوب آژند
7- تاریخ ایران کمبریج جلد 4
8- تاریخ مشروطه احمد کسروی
9- تاریخ سیاسی اجتماعی ایران در عهد زندیه، دکتر ورهرام
